گیاه شناسی دارچین
دارچین یکی از ادویه‌های مشهور مورد استفاده در غذاهای ایرانی است و به‌عنوان چای نیز بکار می‌رود. دارچین در واقع پوست خشک‌شده شاخه‌های درختی است که محل اصلی رویش آن جزیره سیلان و جنوب غربی هند است.
نام علمی آن (Cinnamomum verum ) و نام دیگر آن (Cinnamomum zeylanicum Nees ) می‌باشد.
طبع دارچین
در طب سنتی ایران طبیعت دارچین را گرم و خشک در درجه سوم دانسته‌اند.
اثرات درمانی دارچین در طب سنتی
این گیاه از دیدگاه طب سنتی، رقیق‌کننده اخلاط، گشاینده گرفتگی‌های کبد، فرح‌بخش، تحلیل‌برنده بادها، تقویت‌کننده جگر و مغز و قلب، خشک‌کننده رطوبت‌های معده و مغز، ادرارآور و قاعده‌آور، رفع‌کننده برخی از بیماری‌های سوداوی (مثل وسواس و جنون) و برطرف‌کننده بدبویی دهان است و در برخی بیماران مبتلا به آسم و دارای خلط غلیظ در سینه مفید می‌باشد.
دارچین را می‌توان به‌عنوان ضددرد، آلرژی‌زا، بی‌حس‌کننده، ضداسهال، ضدتهوع، ضدهیستامین، ضدلوسمی، ضدتب، ضدزخم، ضداسپاسم، ضدویروس، قابض، ضدقارچ و کاندیدا، معرق و کاهنده پرفشاری خون، حشره‌کش و کاهنده چربی به‌کاربرد.
موارد ذکر شده فوق جهت آشنایی با این گیاه دارویی معرفی شده ولی با توجه قوت بالای این ادویه ( درجه 3 گرم و خشک) مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به بروز عوارض به خصوص در افراد دارای مزاج پایه گرم و خشک شود.
اثرات درمانی دارچین در طب مدرن
زکام، آنفلوانزا، بی‌اشتهایی، سوءهاضمه، کولیک و نفخ، ضعف و دوران نقاهت بیماری‌ها، درد عضلات و اسهال کودکان دارچین، محرک، آرام‌بخش و مقوی معده است.
کاربردهای تأییدشده آن درCommission E عبارتند از: کاهش اشتها و شکایات ناشی از سوءهاضمه.
موارد مشابه: از گیاهانی که از لحاظ ریخت‌شناسی مشابه دارچین است می‌توان به سلیخه(Cinnamomum cassia) اشاره کرد. این گیاه با دارچین هم‌خانواده است.
نکات مهم در مورد دارچین
- دارچین پودرشده در ظرف پلاستیکی نگهداری نشود.
- هرچه پوست دارچین کهنه‌تر باشد اسانس کمتری خواهد داشت.
میزان مصرف دارچین
می‌توان 0.5 تا 1 گرم از پوست خشک‌شده را در یک لیوان ریخت و روی آن آب جوش ریخته و روی آن را پوشاند و بعد از 10 دقیقه میل کرد. این دمنوش را 2 تا 3 بار می توان مصرف کرد.
موارد منع مصرف دارچین
تاکنون هیچ عارضه جانبی خطرناکی در مقادیر درمانی، شناسایی نشده است اما دارو به دلیل داشتن سینام‌آلدئید دارای پتانسیل متوسطی برای ایجاد حساسیت است.
مصرف مقادیر زیاد دارچین، باعث تپش قلب، بی‌خوابی و افسردگی می‌شود.
- مصرف دارچین در زمان بارداری ممنوع است و بهتر است از مصرف آن در مقادیر بیش از آنچه که در غذا مصرف می‌شود، خودداری شود.
- دارچین در افراد مبتلا به زخم‌های گوارشی و تب‌های با منشأ ناشناخته ممنوع است و بهتر است زمان شیردهی استفاده نشود.
- مصرف خوراکی اسانس دارچین باعث تشدید ضربان قلب، تحریک تنفسی، بالارفتن حرارت بدن، ترشح بزاق، تعریق و اشک‌ریزش می‌شود و تماس آن با غشاء موکوسی گاهی واکنش‌های حساسیتی بوجود می‌آورد. پس بهتر است فقط از طریق موضعی و بااحتیاط مصرف شود